Dla pracodawcy
Pracodawca obowiązany jest w szczególności:
- Przeszkolić pracowników w zakresie BHP (art. 237 3 Kp)
- Skierować pracowników na badania lekarskie (art. 229 Kp)
- Dokonać oceny ryzyka zawodowego (art. 226 Kp)
- Dostarczyć pracownikom odzież roboczą, obuwie robocze oraz środków ochrony indywidualnej, a także prowadzić tabelę przydziału oraz rejestr wydanej odzieży (art. 237 6 i 237 7 Kp)
- Zapewnić wykonywanie zadań służby BHP zatrudniając inspektora lub specjalistę ds. BHP lub zlecić wykonywanie zadań tej służby specjalistom spoza zakładu pracy (art. 237 11 Kp)
- Wyznaczyć i przeszkolić osoby do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów, ewakuacji i udzielania pierwszej pomocy (art. 209 3 Kp)
- Zapewnić apteczkę pierwszej pomocy – właściwe wyposażyć oraz skonsultować skład apteczki z lekarzem medycyny pracy, oznaczyć białym krzyżem na zielonym tle, zapewnić instrukcję udzielania pierwszej pomocy, wywiesić wykaz zawartości apteczki oraz wykaz osób wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy (§ 44 Dz. U. 2003 Nr 169 poz. 1650)
- Prowadzić rejestr wypadków i chorób zawodowych – nawet jeżeli w zakładzie pracy nie było wypadków ani chorób (art. 234 i 235 Kp)
- Zapewnić instrukcje BHP maszyn i innych urządzeń technicznych, procesów technologicznych oraz postępowania z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi (§ 41 Dz. U. 2003 Nr 169 poz. 1650)
- Prowadzić spis substancji i preparatów chemicznych niebezpiecznych, zapewnić karty charakterystyk tych substancji i preparatów oraz zapoznać z nimi pracowników (art. 221 Kp)
- Dokonać pomiarów czynników szkodliwych na wytypowanych stanowiskach, w tym m.in.: hałasu, pyłu, substancji chemicznych, itp. oraz prowadzić rejestr i karty pomiarów czynników szkodliwych (art. 227 Kp)
Odpowiedzialność pracodawcy i osób kierujących pracownikami za wykroczenia przeciwko prawom pracownika
Kto, będąc pracodawcą lub działając w jego imieniu:
- zawiera umowę cywilnoprawną w warunkach, w których powinna być zawarta umowa o pracę,
- nie potwierdza na piśmie zawartej z pracownikiem umowy o pracę,
- wypowiada lub rozwiązuje z pracownikiem stosunek pracy bez wypowiedzenia, naruszając w sposób rażący przepisy prawa pracy,
- stosuje wobec pracowników inne kary niż przewidziane w przepisach prawa pracy o odpowiedzialności porządkowej pracowników,
- narusza przepisy o czasie pracy lub przepisy o uprawnieniach pracowników związanych z rodzicielstwem i zatrudnianiu młodocianych,
- nie prowadzi dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracowników,
- pozostawia dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników w warunkach grożących uszkodzeniem lub zniszczeniem
- nie wypłaca w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi rodziny pracownika, wysokość tego wynagrodzenia lub świadczenia bezpodstawnie obniża albo dokonuje bezpodstawnych potrąceń,
- nie udziela przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub bezpodstawnie obniża wymiar tego urlopu,
- nie wydaje pracownikowi świadectwa pracy,podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.
Kto, będąc odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo kierując pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, nie przestrzega przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł. (art. 281, 282, 283 Kp)